CBL - Cannabicyclol Cannabinoïde - Wat is CBL?

CBL, afkorting van cannabicyclol, is een niet-psychoactieve cannabinoïde die in oude of slecht opgeslagen cannabis gevonden kan worden. Net zoals cannabinol (CBN) een afbraakproduct is van THC, zo is cannabicyclol een afbraakproduct van cannabichromeen (CBC) en, in mindere mate, van cannabicyclolzuur (CBLA). Maar in tegenstelling tot CBN wordt het niet door middel van oxidatie omgezet.

CBL wordt voornamelijk door een fotochemische reactie gevormd wanneer CBC wordt blootgesteld aan UV-licht. Daarnaast kan CBL ook door middel van decarboxylatie (hitte) zijn omgezet vanuit CBLA, maar omdat cannabisplanten slechts kleine hoeveelheden CBLA aanmaken en het een vrij resistente cannabinoïde is, wordt cannabicyclol hoofdzakelijk uit CBC gevormd.

CBC en CBLA zijn dus beide een precursor (uitgangsstof) van cannabicyclol. Zonder deze voorlopers kan de stof niet geproduceerd worden. Maar ook de twee voorlopers hebben weer uitgangsstoffen nodig om gevormd te kunnen worden. Op de onderstaande afbeelding wordt de route weergegeven die wordt afgelegd vanaf de eerst gevormde cannabinoïde in de plant tot aan het ontstaan van cannabicyclol. 

Cannabinoïde-traject van Cannabicyclol

Cannabinoïde-traject van Cannabicyclol

Voordat cannabicyclol gevormd wordt, vinden er allerlei chemische reacties plaats waarbij moleculen worden opgebouwd en afgebroken. De ondergrond van de plantaardige cannabinoïden is cannabigerolic acid (CBGA), de allereerste cannabinoïde die in de plant geproduceerd wordt. CBGA wordt met behulp van het enzym cannabichromenic acid synthase (CBCAS) gecycliseerd (ringsluiting) waarna cannabichromenic acid (CBCA) ontstaat.

Na verloop van tijd, of bij verhitting, wordt CBCA gedecarboxyleerd. Hierbij wordt een carboxylgroep verwijderd en koolstofdioxide (CO2) afgesplitst. Na decarboxylatie ontstaat cannabichromene (CBC). Onder invloed van UV-licht (straling / irradiation) wordt uiteindelijk CBL geproduceerd. Dit leidt tot crosslinking (verknoping) van twee dubbele bindingen in het molecuul. CBL kan ook gedecarboxyleerd worden uit cannabicyclolic acid (CBLA). De route verloopt dan niet via CBC, maar leidt onder invloed van UV-licht vanaf CBCA naar CBLA.

Artefact cannabinoïde

Doordat cannabicyclol een degradatie (afbraak) product is dat door variabele en onvoorspelbare omstandigheden kan ontstaan tijdens alle stadia van telen, oogsten, verwerken, opslaan en gebruik, wordt het ook wel een artefact cannabinoïde genoemd. Ook cannabinoïden zoals cannabinol (CBN), cannabielsoin (CBE), cannabinodiol (CBND) en delta-8-trans-tetrahydrocannabinol (Δ8-THC) worden tot de artefact cannabinoïden gerekend.

In de meeste gevallen is het niet wenselijk dat actieve cannabinoïden zoals CBC, CBD en THC omgezet worden tot afbraakproducten. Wanneer cannabis op een donkere, koele plaats wordt opgeborgen, kan de omzetting van CBC en CBLA naar CBL zoveel mogelijk worden voorkomen. Na verloop van tijd, wanneer de cannabis ouder wordt, zal uiteindelijk ook afbraak plaatsvinden.

CBL in 2700 jaar oude Chinese graftombe

In de Chinese Yanghai graftombes is een 2700 jaar oud graf van een Caucasoid-sjamaan onthuld, waarin, naast potten, pijlen en medicijnen, ook een leren mand en een houten kom is gevonden, waar maar liefst 789 gram cannabis in bleek te zitten. Door ideale klimatologische omstandigheden, met een grondtemperatuur in de hoek van het graf van maximaal 12°C, een extreem droog klimaat, een alkalische bodemgesteldheid en een ruim twee meter diep graf, was de cannabis zeer goed bewaard gebleven. Hierdoor kon het plantmateriaal uitvoerig geanalyseerd worden.

Het cannabismonster, dat een verrassend groene kleur had behouden, maar wel de kenmerkende cannabisgeur was kwijtgeraakt, vertoonde zichtbare glandulaire trichomen met een amberkleurige tint. Trichomen staan ook wel bekend als de fytochemische fabriek van de plant waar de cannabinoïden en terpenen worden geproduceerd.

De ontdekking van cannabicyclol

In 1964 ontdekten de wetenschappers Korte en Sieper met behulp van diverse hasj en cannabis monsters en de scheidingsmethode dunnelaagchromatografie (TLC - Thin-layer Chromatographic), de cannabinoïde cannabicyclol (CBL). Ze beschouwden het eerst als een THC-achtige structuur en gaven het de naam THC III. In 1967 werd het molecuul door de wetenschappers Mechoulam en Gaoni geïsoleerd waardoor de structuur herzien werd en de naam gewijzigd werd in cannabicyclol / cannabipinol.

De fotochemische (UV-licht) omzetting van cannabichromeen (CBC) naar cannabicyclol leidde tot een nieuwe herziening van de structuur en tevens speculaties over de herkomst van het molecuul. Er waren twijfels of het een natuurlijk voorkomend bestanddeel was of een artefact. De omzetting zou het gevolg kunnen zijn van een natuurlijk proces in de plant of het zou gevormd kunnen zijn in het extract. In 1971 werd uiteindelijk de juiste structuur bevestigd.

Cannabinoïden van het CBL-type

Er zijn tot op heden 3 fytocannabinoïden uit cannabis geïsoleerd die tot het CBL-type behoren zijn:

• Cannabicyclolic acid (CBLA)
• Cannabicyclol (CBL)
• Cannabicyclovarin (CBLV)

Cannabicyclolzuur (CBLA) werd in 1972 geïsoleerd uit een benzeen extract van gedroogde cannabisbladeren en cannabicyclovarin (CBLV) werd in 1972 voor het eerst ontdekt in een ether extract van Kongo-wiet en werd pas later in 1981 geïsoleerd.

Komt CBL ook in andere planten voor?

Wetenschappers waren er lange tijd van overtuigd dat plantaardige cannabinoïden, de zogeheten fytocannabinoïden, uitsluitend werden gevormd in cannabis. Vrij recent heeft men echter steeds meer bewijs ontdekt dat de cannabisplant niet de enige plant is waar deze waardevolle bestanddelen in voorkomen. Er worden steeds meer cannabinoïde-achtige stoffen in andere planten gevonden die invloed uitoefenen op de cannabinoïdereceptoren, zoals de ontdekking van nieuwe cannabinoïde-achtige stoffen in een Chinese Rhododendron anthopogonoides plant.

CBL-type Anthopogocyclolzuur in Chinese Rhododendron

In 2011 publiceerden Naoki Iwata and Susumu Kitanaka een onderzoek waarin de isolatie werd beschreven van twee nieuwe cannabinoïde-achtige chromaan en chromeen derivaten met zes gerelateerde stoffen die bekend staan als synthetische analogen van cannabinoïden van de types CBC, CBL en CBT. Van de nieuw geïsoleerde stoffen zijn er drie verwant aan cannabicyclol (CBL): anthopogocyclolic acid (anthopogocyclolzuur) en de twee verwante cannabiorcicyclolic acids (cannabiorcicyclolzuren), waarvan de ene stof over een carbonzuur (R-COOH) beschikt en de andere over een koolwaterstof (R-H).

CBL-type Cannabiorcicyclolzuur in Chinese Rhododendron

Cannabinoïden van het CBL-type uit andere planten

• Anthopogocyclolic acid
• Cannabiorcicyclolic acid: R-COOH
• Cannabiorcicyclolic acid: R-H

Het maken van gezondheidsclaims is helaas niet meer toegestaan. Toekomstige studies zullen op korte termijn meer duidelijkheid geven over de waarde van deze nog vrij onbekende fytocannabinoïde. Van de zuurvorm cannabicyclolic acid (CBLA) zijn al enkele potentieel nuttige eigenschappen ontdekt.

Waar bestaat CBL uit?

Het cannabicyclol-molecuul is opgebouwd uit 53 atomen (21 koolstofatomen, 30 waterstofatomen en 2 zuurstofatomen), die door 56 atoombindingen met elkaar worden verbonden. Deze atoombindingen bestaan uit 26 niet-waterstof bindingen, 6 meervoudige bindingen, 4 roteerbare bindingen, 6 aromatische bindingen, 1 vierledige ring, 1 vijfledige ring,  2 zesledige ringen, 1 zevenledige ring, 1 achtledige ring, 2 negenledige ringen, 1 tienledige ring, 1 twaalfledige ring, 1 aromatische hydroxyl en 1 ether (aromatisch).

Algemene info en chemische data van CBL

• De chemische formule van cannabicyclol is: C21H30O2
• Andere namen: CBL / CBL-C5 / Pentylcannabicyclol / Cannabipinol
• De systematische naam luidt (1aR-(1a alpha,3a alpha,8b alpha,8c alpha))-1a,2,3,3a,8b,8c-hexahydro-1,1,3a-trimethyl-6-pentyl-1H-4-oxabenzo(f)cyclobut(cd)inden-8-ol
• De moleculaire massa bedraagt: 314.462 g/mol
• Artefact cannabinoïde
• Degradatieproduct van CBC (UV-straling)
• Degradatieproduct van CBLA (decarboxylatie)

Natuurkundige waarden van cannabicyclol

• Niet goed oplosbaar in water